به گزارش «اخبار خودرو»، در این مدت اخبار بسیاری از رو و پشتپردههای این صنعت و بازار منتشر شد تا بلکه بازار پرحاشیه تایر را آرامشی بخشد. گذری بر احوالات صنعت و بازار تایر، آنهم در آخرین روز از ششماه نخست سال خالی از لطف نیست تا شاید تلنگری باشد بر مدیران بخش تولید و تجاری که بیتوجه به مصرفکننده نهایی تنها، به سود رسیدن بنگاه خود را هدف قرار دادهاند و چنین شرایطی را برای این بازار پدید آوردهاند.
افرادی که در سالهای گذشته با استفاده از خلأ رسانههای قوی و متخصص در این صنعت به یکهتازی مشغول بودند، این روزها فعالیت خود را برای به جیب زدن پول بیشتر به اوج رساندهاند.
از طرح های ویژه فروش تا احتکار در بازار!
یکسال قبل، بازار تایر ایران در حال دستوپنجه نرم کردن با رکود بود. فروشهای اعتباری بلندمدت، اهدای خودرو به نمایندگان فروش، تایرهای اهدایی، تخفیفهای زیرفاکتور و حتی تقبل کرایه حمل ازسوی تایرسازان ازجمله شیوههایی بودند تا بلکه شبکه فروش را به خرید محصولاتشان ترغیب کند. حالا اما یکباره وضعیت تغییر صددرصدی داشته و این مصرفکننده نهایی است که باید برای تامین تایر موردنیاز خودروی خود حتی به دوبرابر قیمت مصوب سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان نیز پول پرداخت کند. این در حالی است که تایرسازان بنابر مصوبه سازمان حمایت تنها 9درصد به قیمتهای خود اضافه کردهاند و این افزایش قیمتها بهوسیله بازاریان رقم خورده است.
اما آیا چنین استدلالی برای مصرفکننده نهایی قابلقبول است؟ اینکه کارخانه هیچ نظارتی بر شبکه فروش خود ندارد و دستهایی پنهان به دنبال گران کردن تایر در بازار هستند؟ آیا در فروشگاههای مجازی، استارتآپها و رسانههای تخصصی، تاکید بر فروش بنکداری توسط برخی مدیران فروش قابلقبول است؟ آیا فروش تایر تخصصیتر از وسایل دیجیتالی است که این روزها بهراحتی در فضای مجازی به فروش میرسند؟ پاسخ تمام این سوالها اما در بدنه فروش تایرسازان نهفته است. افرادی که گویا از این اختلاف قیمت،همراه با برخی افراد در بدنه بازار سود میبرند و بههمین دلیل ترجیح میدهند کالایشان از طریق واسطهها به فروش برسد و اعتقادی به ارزان خریدن توسط مصرفکننده نهایی ندارند.
روزهای سخت در انتظار صنعت تایر
اما پیشبینیها از آینده بازار تایر، حکایت از تحولاتی بزرگ در چندماه آینده دارد. تحولاتی که بیتردید فروش را برای کارخانههای داخلی مشکل خواهد کرد. زمستان امسال باز هم برای تایرسازان پرتنش خواهد بود و تولیدکنندگان داخلی راه سختی برای رقابت با محصولات خارجی خواهند داشت که با تعرفه 5درصد و شاید ارز دولتی راهی بازار شوند. در شرایط پیشرو تنها شرکتهایی موفق خواهند بود که در روزهای سخت بهجای فربه کردن جیب برخی افراد فعال در بازار، به فکر منافع مصرفکنندگان نهایی بودهاند و کالای خود را با ایجاد تغییر در لایههای فروش بهصورت مستقیم بهدست این افراد رساندهاند. البته با نگاهی اجمالی به بازارتایر مشخص است هیچ کارخانهای حتی یک گام برای نزدیکتر شدن به منافع مصرفکننده نهایی برنداشته و تنها به عرضه محصولات خود به عمدهفروشان مطابق قیمتهای مصوب تاکید کردهاند.
مردم بی اطلاع از قیمتها فقط گران میخرند
حال این سوال باقی است چرا هیچیک از شرکت های تولیدکننده، برخلاف مصوبات و ابلاغیههای متعدد وزارت صمت، لیست قیمت سهستون خود را در سایتهای خود اعلام نکردهاند تا مصرفکننده نهایی با آگاهی از قیمتها دستبه خرید بزند. این اقدام حداقل کاری است که تایرساز برای ایجاد مطالبه در بازار میتواند انجام دهد. آنچه روشن است شعار برخی مدیران در حمایت از مصرفکننده نهایی و در عمل طرفداری از بنکداری است. سیاستی که باعث میشود مدیران ارشد صدای مشتری را نشنیده بگیرند و بدون نظارت بر شبکه فروش خود چنین وضعیتی را برای مردم پدیدآورند.
2020سال خداحافظی با بازارهای صادراتی
قیمت تایر در یکی دو ماه گذشته جهش عجیبی داشته است. سوال اینجاست آیا مدیران صنعت تایر در جلسات با مدیران فروش خود علت گرانیهای ماههای اخیر را جویا شدهاند؟ یا به شنیدن جوابهای کلیشهای همچون عدم ثبات نرخ ارز، توزیع محدود تایر در بازار، التهاب ناشی از کاهش ارزش پول ملی، سوءاستفاده بازاریان، دخالت ارگانهای نظارتی در نحوه توزیع بسنده کردهاند؟ آیا مدیران این صنعت چشماندازی برای سال 2020 دارند؟ سالی که آغازگر بزرگترین چالش برای بازار ایران است. در دو سال آینده عربستانسعودی کارخانه تایرسازی خود با ظرفیت 30میلیون حلقه در سال را افتتاح خواهد کرد و بینیاز از واردات، تایرهای مصرفی خارجی را روانه کشورهای منطقه ازجمله ایران میکند. در این شرایط تایرسازان ایرانی نهتنها به فکر نزدیکی به مصرفکننده ایرانی نبودهاند، بلکه بهدلیل تعلل در ورود به بازارهای منطقه، بازار کشورهایی همچون افغانستان، عراق، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ارمنستان، آذربایجان و ترکیه را نیز برای همیشه از دست خواهند داد.
آیا برای دو سال بعد هم باید دستبه دامن دولتیها شویم تا تعرفه تایر این بار بهجای 40 به صددرصد افزایش یابد تا بتوانیم چرخ صنعت را بهزور تعرفهها بچرخانیم؟
چه کسانی از گرانیهای اخیر سود می برند؟
اصلیترین سوال در ذهن یک روزنامهنگار در صنعت تایر شاید این باشد چه کسانی از فروش تایر بالاتر از نرخ مصوب در بازار سود میبرند؟ این افراد چه سهمی از این اختلاف قیمت دارند؟ چرا آنها علاقهای به تغییر لایههای فروش تایر در ایران ندارند و تاکید ویژهای بر شیوه بنکداری دارند؟ چرا برخی شرکتها باوجود آگاهی از نداشتن بازار برای برخی سایزها و گروه محصولات خود باز هم بر تولید انبوه آنها تاکید دارند و این تایرها را بهاجبار در سبد نمایندههای خود قرار میدهند و بهنوعی با بازار گروکشی میکنند؟ چرا باید ارز دولتی خرج خرید مواد اولیه شود و درنهایت بهجای تولید تایر موردنیاز کشور، محصولی در گروه محصول کشاورزی و راهسازی تولید و عرضه شود که خریدار چندانی ندارد؟
به امید آنکه مدیران این صنعت پیش از آنکه دیر شود، فکری برای ارتباط نزدیکتر با مصرفکننده کنند و با علم به روابط ناسالم موجود در بازار، محصول خود را به افراد معلومالحال را که این روزها تنها بهدنبال احتکار تایرهای موجود در بازار و کارخانهها هستند، ندهند. افرادی که برای رسانهها شناختهشدهاند اما کارخانهداران و تجار بیتوجه به عملکرد اشتباه این افراد بازهم محصولات خود را بهجای توزیع عادلانه در بین عاملان فروش با حجمی بالا به این افراد واگذار میکنند.